ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ > Τομέας Βυζαντινών Ερευνών

Προγράμματα

 


 

Kαθημερινός και κοινωνικός βίος των Bυζαντινών

Ηλιας Αναγνωστακης

ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΤΑ ΠΕΡΙ ΤΗΝ ΛΗΝΟΝ:
ΕΚΧΥΜΩΣΕΙΣ-ΟΙΝΟΠΟΙΪΑ

Δείγμα Υλικού


Το ''Γλωσσάριο'' αποτελεί πρόταση για την εκπόνηση ενός ειδικού λεξικού για τα περί την ληνόν της αρχαίας και βυζαντινής εποχής και υπαγορεύτηκε από την ανάγκη να αποσαφηνισθούν που χρησιμοποιούνται με ποικίλους τρόπους από γλωσσολόγους, φιλολόγους, αρχαιολόγους, ιστορικούς της τεχνολογίας, γεωπόνους και οινολόγους. H συμβολή όλων όσοι ασχολούνται με συναφή θέματα είναι ωστόσο απαραίτητη για το τελικό στάδιο της λεξικογραφικής επεξεργασίας του. Η κατά χρονολογική σειρά παράθεση χωρίων (τα οποία σε πολλές περιπτώσεις επαναλαμβάνονται αυτούσια σε διαφορετικά λήμματα) αποσκοπεί στην διαμόρφωση μιας εύκολα προσβάσιμης διαχρονικής εικόνας για την χρήση ή ερμηνεία όρων σχετικών με την εκχύμωση.
Από το σύνολο του διαθέσιμου υλικού (εδώ παρουσιάζεται δείγμα λημμάτων του στοιχείου A) επιλέγονται προς καταχώριση όσα στοιχεία κρίθηκαν διαφωτιστικά και χρήσιμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα παρεχόμενα στοιχεία είναι τα μόνα διαθέσιμα για την λέξη. Για τα εκτενή λήμματα τα χωρία ομαδοποιήθηκαν ανάλογα με την πραγματολoγική ή μεταφορική χρήση.
Για την συναγωγή υλικού χρησιμοποιήθηκαν το TLG (Thesaurus Linguae Graecae) και, κατά περίπτωση, νεότερες εκδόσεις τις οποίες αναφέρομε στις συντομογραφίες των πηγών. Aποδελτιώθηκαν επίσης έργα που δεν περιλαμβάνονται ακόμη στο TLG. Για τους παπύρους χρησιμοποιήσαμε το Papyrological Resources in Perseus με την ηλεκτρονική απόδοση του Duke Data Bank of Documentary Papyri (DDBDP) σε συνδυασμό με τις αναθεωρημένες χρονολογήσεις που παρέχονται από την ιστοσελίδα της Heideleberger Gesamtverzeichnis der Griechischen Papuruskunden Ägyptens (= http://www.rzuser.uni-heidelberg.de/gvο/gvz.html) και στο Berichtingungsliste (BL). Διατηρήσαμε την έκδοση των παπύρων με ελάχιστες σιωπηρές διορθώσεις, όπου αυτό κρίθηκε απαραίτητο. Από τις εκδόσεις των εγγράφων του Αγίου Όρους (σειρά Archives de l'Athos, I-XX), επιλέξαμε μόνον τις πρώτες χρονολογικά αναφορές ή τις ειδικού ενδιαφέροντος χρήσεις των λέξεων. Ας σημειωθεί ότι εκτός ελαχίστων εξαιρέσων δεν καταχωρήθηκαν στοιχεία από την Βυζαντινή Υμνογραφία.
Λάβαμε ακόμη υπόψη μας τις λεξικογραφικές εργασίες (κυρίως όσες αφορούν την ύστερη αρχαιότητα και το Βυζάντιο) και τα Λεξικά Du Cange, LS και LSSup., Lampe, DGE, LBG (Lexikon zur Byzantinischen Gräzitat), Worter Listen (D. Hagedorn), στα οποία και παραπέμπομε προσωρινά για τις λέξεις που στο παρόν δείγμα δεν δίδονται στοιχεία.

Eυχαριστίες οφείλω στον Σ. Μπουσέ για τις πληροφορίες και την συμβολή του στις διορθώσεις των παπυρικών δεδομένων, και τον φίλο Γιάννη Παπαδάκη για τη βοήθειά του σε προβλήματα ψηφιακής τεχνολογίας.


 

 

 

© National Hellenic Research Foundation (NHRF), 48 Vassileos Constantinou Ave., 11635 Athens, Greece, Tel. +302107273700, Fax. +302107246618