Θερινό Σχολείο Ελληνικής Παλαιογραφίας και Βυζαντινής Επιγραφικής

Ο Τομέας Βυζαντινών Ερευνών του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του ΕΙΕ διοργάνωσε έως τώρα δύο Θερινά Σχολεία (Summer Schools) Ελληνικής Παλαιογραφίας και Βυζαντινής Επιγραφικής τον Ιούλιο του 2016 και του 2017 στην Πάτμο, με τη συνεργασία της Μονής Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Πάτμου. Τα θερινά αυτά σχολεία προσέφεραν σε ένα διεθνές κοινό είκοσι περίπου επιλεγμένων σπουδαστών Φιλολογίας, Ιστορίας, Θεολογίας, κλασικών, βυζαντινών και μεσαιωνικών σπουδών, πτυχιακού, μεταπτυχιακού, αλλά και διδακτορικού επιπέδου την ευκαιρία να παρακολουθήσουν εντατικά μαθήματα Ελληνικής Παλαιογραφίας και Βυζαντινής Επιγραφικής διάρκειας μιας εβδομάδας, όπως και σεμιναριακές ομιλίες επί θεμάτων βυζαντινής διπλωματικής, βυζαντινών μικρογραφιών χειρογράφων και συντήρησης κωδίκων.

Στόχος ήταν να εφοδιασθούν οι μαθητές με τις βασικές ικανότητες, ώστε να είναι σε θέση να προσεγγίσουν ερευνητικά ελληνικούς χειρόγραφους κώδικες, έγγραφα και επιγραφές της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου. Καθώς τα περισσότερα μαθήματα πραγματοποιήθηκαν εντός της  Μονής της Πάτμου, και ειδικότερα στη βιβλιοθήκη και στο μουσείο της, οι μαθητές των Σχολείων είχαν τη εξαιρετική ευκαιρία να έλθουν σε επαφή και να εξασκηθούν επάνω σε χειρόγραφα της σημαντικής συλλογής της, που περιλαμβάνει 1200 περίπου κώδικες, καθώς και σε εικόνες και επιγραφές που χρονολογούνται από τον 12ο μέχρι τον 16ο αι. και φυλάσσονται σε αυτή. Πολλά από τα μαθήματα επίσης πραγματοποιήθηκαν στο αρχοντικό Νικολαΐδη, στη Χώρα της Πάτμο, ένα ιστορικό κτίριο του 17ου-18ου αι.

Τα μαθήματα παραδόθηκαν στα αγγλικά και στα ιταλικά. Οι διδάσκοντες των μαθημάτων ήταν όλοι ερευνητές του ΙΙΕ (Ζ. Μελισσάκης, Ε. Δρακοπούλου, Μ. Γερολυμάτου, Χ. Μπρεκουλάκη), όπως και εξωτερικοί συνεργάτες του (Ν. Μελβάνι, Α. Μελιανού), οι οποίοι διαθέτουν μεγάλη πείρα στα παραπάνω γνωστικά αντικείμενα, καθώς μάλιστα όλοι εργάζονται σε σχετικές έρευνες του ΙΙΕ στη Μονή της Πάτμου. Μελλοντικά αναμένεται η συνέχιση του θεσμού των Θερινών αυτών σχολείων και σε άλλες βιβλιοθήκες της Ελλάδας.