Υποδομές

Το ΕΙΕ κατέχει συντονιστικό ρόλο ή συμμετέχει ως εταίρος σε σημαντικό αριθμό εθνικών ερευνητικών υποδομών. Ειδικότερα, κατά την προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ 2014-2020, το ΕΙΕ συμμετείχε στην ακόλουθες υποδομές:

INSPIRED-GR: Εθνική Ερευνητική Υποδομή για την Ολοκληρωμένη Δομική Βιολογία, Ανίχνευση Φαρμάκων και Λειτουργική Χαρακτηριστική Στόχων Φαρμάκων (συντονιστής: ΕΙΕ)

BIOIMAGING-GR: Εθνική Ερευνητική Υποδομή για την Απεικόνιση και Παρακολούθηση Θεμελιωδών Βιολογικών Διαδικασιών (συντονιστής: ΙΤΕ)

OPENSCREEN-GR: Ανοικτής Πρόσβασης Ερευνητική Υποδομή για τη Χημική Βιολογία και Τεχνολογίες Στόχευσης για την Υγεία, τη Γεωργία και το Περιβάλλον (συντονιστής: «Δημόκριτος»)

OMIC-ENGINE-GR: Εθνική Ερευνητική Υποδομή στη Συνθετική Βιολογία, με αναπτυγμένες ολοκληρωμένες πλατφόρμες τεχνολογίας και υποδομών (συντονιστής: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)

ELIXIR-EL: Εθνική Ερευνητική Υποδομή στη Βιοπληροφορική (συντονιστής: ΙΒΦΧ «Αλ. Φλέμινγκ»)

EATRIS-GR: Εθνική Ερευνητική Υποδομή στην Μεταφραστική Έρευνα (συντονιστής: ΙΤΕΒΑ).

INNOVATION-EL: Εθνική Ερευνητική Υποδομή που καλύπτει όλα τα στάδια από τη σύνθεση και χαρακτηρισμό υλικών έως τον σχεδιασμό και δοκιμή συστημάτων και συσκευών, περιλαμβάνοντας πολυκλιμακωμένες προσομοιώσεις και θεωρητική υποστήριξη.

HELLAS-CH: Εθνική Ερευνητική Υποδομή που προσφέρει πρόσβαση σε προηγμένες πειραματικές υποδομές για έρευνα αιχμής στην επιστήμη των λέιζερ και την επιστήμη της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Πολλές από τις συνεργασίες που έχουν αναπτυχθεί μέσω χρηματοδοτούμενων ερευνητικών έργων ή άλλων πρωτοβουλιών καταλήγουν σε μακροχρόνιες συνεργασίες ή σε ευρύτερες συμφωνίες, όπως είναι τα Πρωτόκολλα Συνεργασίας (MoUs) που υπογράφει διαχρονικά το ΕΙΕ τόσο με φορείς του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού.

Δημιουργία Core Facilities και Ενίσχυση του Ρόλου του ΕΙΕ σε Εθνικές και Ευρωπαϊκές Ερευνητικές Υποδομές

Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ) υλοποιεί στρατηγική για τη δημιουργία ενιαίων core facilities του επιστημονικού εξοπλισμού των Ινστιτούτων του, μέσω της συνένωσης εργαστηριακών υποδομών υπό κοινή διοικητική διαχείριση. Τα core facilities θα υποστηρίζονται από εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό και θα εξασφαλίζεται η χρηματοδότησή τους για αναλώσιμα και συντήρηση, αξιοποιώντας τις οικονομίες κλίμακας που αναπτύσσονται.

Οι υποδομές αυτές θα υποστηρίζουν αφενός την εσωτερική ερευνητική δραστηριότητα του Ιδρύματος και αφετέρου θα προσφέρουν υπηρεσίες σε εξωτερικούς συνεργάτες, λειτουργώντας ως πηγή πρόσθετων εσόδων και ενισχύοντας τον ρόλο του ΕΙΕ ως ερευνητικού κόμβου στο εθνικό και διεθνές οικοσύστημα Έρευνας και Καινοτομίας.

Στο πλαίσιο του έργου «SUB5 – Δημιουργία Κέντρου Αριστείας για την ανάπτυξη προηγμένων οργανικών υλικών και καινοτόμων προσεγγίσεων για τη διάγνωση και θεραπεία (θεραγνωστική) του καρκίνου και τις βιοηλεκτρονικές εφαρμογές» (Κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5173962), το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Δράση 16624) και το ΠΔΕ μέσω δανειακής σύμβασης με την ΕΤΕπ, το ΕΙΕ ενισχύεται με ένα σύνολο προηγμένων επιστημονικών οργάνων που καλύπτουν κρίσιμους τομείς της σύγχρονης βιοϊατρικής και τεχνολογικής έρευνας.

Ο νέος εξοπλισμός που βρίσκεται σε φάση προμήθειας, σε συνδυασμό με τον προϋπάρχοντα εξοπλισμό του Ινστιτούτου Χημικής Βιολογίας (ΙΧΒ), θα αποτελέσει τη βάση των νέων core facilities του ΕΙΕ. Οι σχετικές υποδομές θα ενταχθούν σε ενιαίο σύστημα διαχείρισης, με τεχνική υποστήριξη και βιώσιμο χρηματοδοτικό πλαίσιο, ενισχύοντας τη λειτουργικότητα και αποδοτικότητά τους.

Η εξωστρεφής λειτουργία των core facilities αναμένεται να ενδυναμώσει τη θέση του ΕΙΕ ως Κέντρου Αριστείας, παρέχοντας προηγμένες υπηρεσίες σε τρίτους, δημιουργώντας επιπλέον πόρους και διασφαλίζοντας τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της ερευνητικής υποδομής.

Παράλληλα, το ΕΙΕ ενισχύει τον ρόλο του ως συντονιστής ή βασικός εταίρος (core partner) σε εθνικές ερευνητικές υποδομές, με στοχευμένη θεματική εξειδίκευση στα πεδία επιστημονικής αριστείας του. Συμμετέχει επίσης ενεργά σε ευρωπαϊκές ερευνητικές υποδομές (RIs), συμπεριλαμβανομένων των ESFRI και ERIC, διασφαλίζοντας τη συμμετοχή του μέσω των overheads ανταγωνιστικών προγραμμάτων του Ιδρύματος.

Η Ελλάδα συμμετέχει ως πλήρες μέλος στην ευρωπαϊκή ερευνητική υποδομή INSTRUCT-ERIC, η οποία αποτελεί “Landmark” στον Ευρωπαϊκό Οδικό Χάρτη Ερευνητικών Υποδομών. Η ένταξη αυτή έγινε με πρωτοβουλία του Καθ. Δ. Σαρηγιάννη, επισφραγίζοντας τον ηγετικό ρόλο του ΕΙΕ στον τομέα της Δομικής Βιολογίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Το ΕΙΕ έχει οριστεί από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ) ως επίσημος εκπρόσωπος της χώρας στο INSTRUCT-ERIC Council, και καλύπτει, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του, το κόστος συμμετοχής της Ελλάδας στην υποδομή αυτή.

Στις 10 Οκτωβρίου 2024, το ΕΙΕ φιλοξένησε στην Αθήνα τη συνάντηση του Συμβουλίου του INSTRUCT-ERIC, και στο περιθώριο της συνάντησης πραγματοποιήθηκε επίσημη εκδήλωση για την ένταξη της Ελλάδας ως πλήρους μέλους της Ευρωπαϊκής Υποδομής Δομικής Βιολογίας. Στην εκδήλωση συμμετείχαν πάνω από 200 διακεκριμένοι επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, από 20 διαφορετικές χώρες, οι οποίοι αναγνώρισαν τη σημασία της ελληνικής συμμετοχής και εξήραν τον καταλυτικό ρόλο του ΕΙΕ σε αυτή τη σημαντική ερευνητική εξέλιξη.