ΣΘΕΝΟΣ – β (Υποέργο 1)

To έργο ΣΘΕΝΟΣ-β είναι μία άμεση συνέχεια του επιτυχημένου έργου ΣΘΕΝΟΣ που αφορούσε στην ανάπτυξη βιοδραστικών ενώσεων κατά επιλεγμένων θεραπευτικών στόχων (καρκίνος και γήρανση). Η τελική έκθεση πιστοποίησης του ΣΘΕΝΟΣ αναφέρει χαρακτηριστικά: “Στην επίτευξη των παραπάνω Ενοτήτων χρησιμοποιήθηκε και αξιοποιήθηκε η τεχνογνωσία όλων των εργαστηρίων του Ινστιτούτου το οποίο μόλις το 2012 προέκυψε με την νέα του δομή, ως προϊόν συγχώνευσης δυο προγενέστερων Ινστιτούτων του ΕΙΕ. Όσον αφορά στην ερευνητική προσέγγιση, η αλληλουχία των Ενοτήτων Εργασίας, η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της μιας Ενότητας από την άλλη, αλλά και η συμπληρωματικότητα των Ενοτήτων μεταξύ τους οδήγησαν στα επιτυχή πειραματικά αποτελέσματα του έργου ΣΘΕΝΟΣ.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η δομή του έργου αυτού, ερευνητικά, αντικατοπτρίζει την προσέγγιση που χρησιμοποιείται από τις φαρμακοβιομηχανίες για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών μορίων-φαρμάκων. Το έργο ΣΘΕΝΟΣ ολοκλήρωσε επιτυχώς τους στόχους του : α. τα πειράματα οδήγησαν σε κάποια νέα, πολλά υποσχόμενα, βιοδραστικά μόρια. β. στο πλαίσιο του έργου εργάστηκαν – εκπαιδεύτηκαν – μετέφεραν τεχνογνωσία περίπου 30 νέοι ερευνητές- κάποιοι εξ αυτών είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν συνεργαζόμενα εργαστήρια στο εξωτερικό. γ. τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν σε πολυάριθμα συνέδρια διεθνώς, και σε Διεθνές σχετικό Συμπόσιο που διοργανώθηκε από το ΕΙΕ, στην Αθήνα. δ. προέκυψαν δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά με κριτές. ε.έγιναν Αιτήσεις για Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας». Και καταλήγει «Τέλος, δεδομένου ότι οι βιοενεργές ενώσεις που προέκυψαν από την ερευνητική αυτή προσπάθεια είναι πολλά υποσχόμενες, θα ήταν πολύ σημαντικό να υπάρξει η δυνατότητα συνέχισης της χρηματοδότησης μέχρι του σταδίου να μπορούν οι ερευνητές να προτείνουν ένα νέο θεραπευτικό μόριο-φάρμακο».
Το έργο ΣΘΕΝΟΣ-β στοχεύει στη περαιτέρω αξιοποίηση των συνεργιστικών δράσεων του ΙΒΦΧΒ για τη βελτιστοποίηση των στοχοθετημένων βιοδραστικών ενώσεων με αντικαρκινικές και αντιγηραντικές ιδιότητες που σχεδιάστηκαν, συντέθηκαν και αξιολογήθηκαν στο ολοκληρωθέν με επιτυχία έργο ΣΘΕΝΟΣ. Οι βιολογικοί στόχοι περιλαμβάνουν το πρωτεάσωμα, τον υποδοχέα γλυκοκορτικοειδών και τις μεταλλαγμένες ογκοπρωτείνες BRAF(V600E) και p53(Y220C). Η ανάπτυξη των νέων ενώσεων θα βασιστεί στις ήδη επιλεγμένες στοχοθετημένες βιοδραστικές ουσίες, σε βελτιωμένα φαρμακοφόρα μοντέλα και σε συνεργιστικό συνδυασμό υπολογιστικής χημείας, συνθετικής φαρμακευτικής χημείας, πρωτεϊνικής κρυσταλλογραφίας ακτίνων-X και βιολογικής αποτίμησης σε πρότυπες κυτταρικές σειρές και ζωϊκά μοντέλα καρκίνου (μαστού, παχέος εντέρου και μελανώματος) και γήρανσης. Παράλληλα θα πραγματοποιηθεί έλεγχος της τοξικότητας των νέων ενώσεων και ολιστική γονιδιωματική προσέγγιση της ανταπόκρισης των πρότυπων κυτταρικών σειρών σε επιλεγμένες βελτιωμένες ενώσεις για ανάδειξη βιοδεικτών ευαισθησίας και συνέργειας με κατεστημένες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Στόχος είναι η αξιολόγηση των νέων ενώσεων στο άμεσο μέλλον σε προκλινικές δοκιμές καταλληλότητας με σκοπό την αξιοποίηση τους ως υποψήφιων φαρμάκων. Προς αυτή την κατεύθυνση θα αναπτυχθούν συστήματα νανοδιασπορών για τον αποτελεσματικό εγκλεισμό, την ενεργή μεταφορά και τη στοχευμένη δράση των νέων ενώσεων. Ο μακροπρόθεσμος σκοπός του έργου είναι η ανάπτυξη εξειδικευμένων θεραπευτικών και χημειοπροστατευτικών προσεγγίσεων που θα περιλαμβάνουν τις νέες ενώσεις αυτούσιες ή σε ορθολογικούς συνδυασμούς με γνωστά φάρμακα.