Ανοικτή επιστήμη

Η Ανοικτή Επιστήμη αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την καλύτερη παραγωγή και αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων, τη συνεργατικότητα καθώς και τον εκδημοκρατισμό της γνώσης.

Στηρίζοντας τις πολιτικές για την Ανοικτή Επιστήμη, το ΕΙΕ εργάζεται συστηματικά προς την υιοθέτηση ενός νέου ερευνητικού περιβάλλοντος όπου η επιστημονική γνώση (κώδικας, δεδομένα, ιδέες, πληροφορίες, επιστημονικά αποτελέσματα και δημοσιεύσεις κ.λπ.) καθώς και ορισμένες ερευνητικές υποδομές είναι ανοικτές, με σκοπό τη χρήση τους από την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα.

Το ΕΙΕ είναι ιδρυτικό μέλος της Εθνικής Πρωτοβουλίας για την Ανοικτή Επιστήμη (ΕΠΑΕ), όπου συμμετέχουν τα ερευνητικά κέντρα της χώρας σε συνεργασία με την ΕΔΥΤΕ, τον Οργανισμό Ανοικτών Τεχνολογιών ΕΕΛ/ΛΑΚ και τον Σύνδεσμο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ΣΕΑΒ), με σκοπό αφενός την Εθνική Εκπροσώπηση της χώρας στο (EOSC) καθώς και σε όλα τα σχετικά όργανα και τις δράσεις του και αφετέρου τη διαμόρφωση του Εθνικού Σχεδίου για την Ανοικτή Επιστήμη στην Ελλάδα, με σκοπό τη συντονισμένη και συμμετοχική υλοποίηση πολιτικών Ανοικτής Επιστήμης στην Ελλάδα.

Από το 2022, έχει συσταθεί και λειτουργεί η Επιτροπή Ανοικτής Επιστήμης και Ερευνητικών Δεδομένων του ΕΙΕ, η οποία συμβάλλει ενεργά στον σχεδιασμό και υιοθέτηση δράσεων για την πληρέστερη ενσωμάτωση των αρχών της Ανοικτής Επιστήμης στο Ίδρυμα και την αξιοποίηση των εργαλείων που υποστηρίζουν την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα στον τομέα αυτό.

H Επιτροπή Ανοικτής Επιστήμης και Ερευνητικών Δεδομένων του ΕΙΕ αποτελείται από τα ακόλουθα μέλη:

• Δρ. Ευαγγελία Χρυσίνα ως Πρόεδρο
• Δρ. Νεκτάριος Λαθιωτάκης, ΙΘΦΧ
• Δρ. Δήμητρα Μήτσιου, ΙΧΒ
• Δρ. Πασχάλης Πασχίδης, ΙΙΕ
• Δρ. Αστέριος Πίσπας, ΙΘΦΧ

Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι η Βιβλιοθήκη “Κ.Θ. Δημαράς” του ΕΙΕ προωθεί την υιοθέτηση της Ανοικτής Επιστήμης ως κεντρική της πολιτική, διαθέτει με Ανοικτή Πρόσβαση επιστημονικό περιεχόμενο μέσω του ιδρυματικού αποθετηρίου Ήλιος και συμμετέχει στην Επιτροπή Ανοικτής Επιστήμης και Ερευνητικών Δεδομένων του ΕΙΕ. Ειδικότερα, τα στελέχη της Βιβλιοθήκης:

• παρέχουν πληροφόρηση στην ερευνητική κοινότητα του ΕΙΕ σχετικά με την Ανοικτή Επιστήμη και τη δυνατότητα δημοσίευσης επιστημονικών εργασιών σε καθεστώς Ανοικτής Πρόσβασης,
• συμβάλλουν στην αποτύπωση των αναγκών των ερευνητών του ΕΙΕ για τα Ανοικτά Ερευνητικά Δεδομένα,
• συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών σχετικά με την Ανοικτή Επιστήμη.

Το ψηφιακό Ιδρυματικό Αποθετήριο του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ), «Ήλιος», συγκεντρώνει, τεκμηριώνει και παρέχει με ανοικτή πρόσβαση την πολυεπιστημονική ερευνητική παραγωγή του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) στους τομείς των ανθρωπιστικών, φυσικών και τεχνικών επιστημών. Στο αποθετήριο «Ήλιος» υπάρχουν δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, ερευνητικά δεδομένα, ανακοινώσεις και πρακτικά συνεδρίων, μονογραφίες, διατριβές, ευρεσιτεχνίες, διαλέξεις, καθώς και πολυμεσικό και εκπαιδευτικό υλικό.

Επιπλέον, το περιεχόμενο της ιστοσελίδας του ΕΙΕ καθώς και των επιμέρους ιστοσελίδων ερευνητικών έργων είναι ανοικτό για χρήση για ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο περί πνευματικών δικαιωμάτων.