Φροντιστήριο Ιστορικών Επιστημών

Το Φροντιστήριο Ιστορικών Επιστημών (ΦΙΕ) οργανώνεται παραδοσιακά από τον Τομέα Βυζαντινών Ερευνών του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών, αν και αφορά σε επιστημονικά αντικείμενα που θεραπεύονται και στους τρεις τομείς του ΙΙΕ. Ιδρύθηκε το 1987 από τον Νίκο Γ. Μοσχονά (σήμερα ομότιμο διευθυντή ερευνών του ΙΙΕ/ΕΙΕ), και η λειτουργία του συνεχίζεται αδιαλείπτως κάθε χρόνο. Όλα τα μαθήματά του διεξάγονται σε ετήσια βάση, αλλά με διαφορετική το καθένα διάρκεια, και η διδασκαλία τους γίνεται πλέον αποκλειστικά μέσω διαδικτύου. Σκοπός του Φροντιστηρίου είναι η μετάδοση ειδικών επιστημονικών γνώσεων απαραίτητων για την πληρέστερη κατάρτιση όσων επιθυμούν να ασχοληθούν με ιστορική ή φιλολογική, αρχαιολογική, παλαιογραφική έρευνα, με έρευνα στον χώρο της ιστορίας της τέχνης, της ιστορίας του δικαίου, της βυζαντινής μουσικής, της συντήρησης έργων τέχνης και άλλων επιστημών ιστορικού ενδιαφέροντος. Τα μαθήματά του ΦΙΕ αφορούν στις λεγόμενες «βοηθητικές επιστήμες» και διδάσκονται από ερευνητές του ΙΙΕ, πανεπιστημιακούς καθηγητές και άλλους ειδικούς επιστήμονες, και απευθύνονται σε προπτυχιακούς ή μεταπτυχιακούς φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες, χωρίς να αποκλείεται η συμμετοχή και άλλων ακροατών με συναφή ενδιαφέροντα.

Τα διδασκόμενα αντικείμενα του Φροντιστηρίου παραμένουν σχεδόν κάθε χρόνο σταθερά, αλλά συχνά προστίθενται νέα ή νέες ενότητες και νέοι διδάσκοντες εντός των παλαιών αντικειμένων σε μία προσπάθεια του Ινστιτούτου να ανταποκριθεί στις συνεχείς αλλαγές που παρατηρούνται στα ενδιαφέροντα και στη μεθοδολογία των ιστορικών επιστημών.

Τα αντικείμενα δομούνται σε πέντε θεματικούς κύκλους:

• Παλαιογραφία (ελληνική, λατινική, ιταλική, οθωμανική)
• Αρχειακές έρευνες (διπλωματική, αρχειονομία)
• Ιστορικές πηγές (μεσαιωνικά λατινικά κείμενα, εκδοτική)
• Εργαλεία έρευνας (αρχαία και βυζαντινή επιγραφική και νομισματική, βυζαντινή σφραγιστική, εραλδική)
• Ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες (ψηφιακά εργαλεία ιστορικής χαρτογραφίας)