Αναζήτηση
ΚΛΕΙΣΙΜΟΌλα τα νέα
Εδώ μπορείτε να αντλήσετε πληροφορίες για τρέχουσες εκδηλώσεις, ερευνητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Τομέα Βυζαντινών Ερευνών.
Ενημέρωση
Το έργο Οι «ελληνόφωνοι» έμποροι της Κωνσταντινούπολης, της νότιας Βαλκανικής, της Μικράς Ασίας και των νησιών έχει ως στόχο την καταγραφή και αξιοποίηση των πληροφοριών σχετικά με τη δράση «ελληνοφώνων» εμπόρων στον συγκεκριμένο χώρο.
Πρώτες ύλες, φυσικοί πόροι και αγροτικά προϊόντα
Τεκμήρια και μαρτυρίες για την Πελοπόννησο (4ος-15ος αι.)
Η ψηφιακή βάση περιλαμβάνει πληροφορίες για την Πελοπόννησο αναφορικά με τις πρώτες ύλες (έδαφος, υπέδαφος), τους φυσικούς πόρους (δασικά προϊόντα, αλιεύματα, πετρώματα) και τα αγροτικά προϊόντα (γεωργία, κτηνοτροφία) από την ύστερη αρχαιότητα έως την υστεροβυζαντινή εποχή, δηλαδή από τον 4ο μέχρι και τον 15ο αι.
Η βάση συμπεριλαμβάνει εικονολογικό υλικό με έμφαση στην απεικόνιση του κώδικα σε ψηφιδωτά, νωπογραφίες, φορητές εικόνες, εικονογραφημένα χειρόγραφα αλλά και σε έργα μικροτεχνίας. Σκοπός της βάσης είναι η παρατήρηση των εικονολογικών συμβάσεων που χρησιμοποιούνται για την απεικόνιση του κώδικα, που στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι το Ευαγγελιστάριο.
Οι ναοί που χτίζονται την Βυζαντινή εποχή είναι οι γνωστοί σήμερα ναοί του ιστορικού κέντρου της Αθήνας και όχι μόνο. Πολλοί από τους ναούς αυτούς βρίσκονται στον δικτυακό τόπο "Βυζαντινά μνημεία Αττικής". Μαζί με τους ναούς, μια σειρά τοιχογραφιών, γλυπτών, ψηφιδωτών, χαραγμάτων αλλά και σπάνιο, ανέκδοτο υλικό της Βρετανικής Σχολής Αθηνών (σχέδια και φωτογραφίες Άγγλων αρχιτεκτόνων του 19ου αιώνα), παρουσιάζονται εδώ ως ενθάρρυνση για επιτόπου επίσκεψη.
Στο έργο αναδεικνύονται οι εισηγμένες κατηγορίες κεραμικής σε θέσεις της Πελοποννήσου και της Κρήτης και οι διακυμάνσεις στη διασπορά και στην κυκλοφορία των κεραμικών προϊόντων ανάλογα με την περίοδο από τον 4ο και έως και τον 15ο ή 16ο αι. αντίστοιχα. Η βάση περιλαμβάνει πλέον των 5800 εγγραφών και συνοδεύεται από έναν ψηφιακό χάρτη.
Ροή νέων
Το έργο Οι «ελληνόφωνοι» έμποροι της Κωνσταντινούπολης, της νότιας Βαλκανικής, της Μικράς Ασίας και των νησιών έχει ως στόχο την καταγραφή και αξιοποίηση των πληροφοριών σχετικά με τη δράση «ελληνοφώνων» εμπόρων στον συγκεκριμένο χώρο.
Πρώτες ύλες, φυσικοί πόροι και αγροτικά προϊόντα
Τεκμήρια και μαρτυρίες για την Πελοπόννησο (4ος-15ος αι.)
Η ψηφιακή βάση περιλαμβάνει πληροφορίες για την Πελοπόννησο αναφορικά με τις πρώτες ύλες (έδαφος, υπέδαφος), τους φυσικούς πόρους (δασικά προϊόντα, αλιεύματα, πετρώματα) και τα αγροτικά προϊόντα (γεωργία, κτηνοτροφία) από την ύστερη αρχαιότητα έως την υστεροβυζαντινή εποχή, δηλαδή από τον 4ο μέχρι και τον 15ο αι.
Η βάση συμπεριλαμβάνει εικονολογικό υλικό με έμφαση στην απεικόνιση του κώδικα σε ψηφιδωτά, νωπογραφίες, φορητές εικόνες, εικονογραφημένα χειρόγραφα αλλά και σε έργα μικροτεχνίας. Σκοπός της βάσης είναι η παρατήρηση των εικονολογικών συμβάσεων που χρησιμοποιούνται για την απεικόνιση του κώδικα, που στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι το Ευαγγελιστάριο.
Οι ναοί που χτίζονται την Βυζαντινή εποχή είναι οι γνωστοί σήμερα ναοί του ιστορικού κέντρου της Αθήνας και όχι μόνο. Πολλοί από τους ναούς αυτούς βρίσκονται στον δικτυακό τόπο "Βυζαντινά μνημεία Αττικής". Μαζί με τους ναούς, μια σειρά τοιχογραφιών, γλυπτών, ψηφιδωτών, χαραγμάτων αλλά και σπάνιο, ανέκδοτο υλικό της Βρετανικής Σχολής Αθηνών (σχέδια και φωτογραφίες Άγγλων αρχιτεκτόνων του 19ου αιώνα), παρουσιάζονται εδώ ως ενθάρρυνση για επιτόπου επίσκεψη.
Στο έργο αναδεικνύονται οι εισηγμένες κατηγορίες κεραμικής σε θέσεις της Πελοποννήσου και της Κρήτης και οι διακυμάνσεις στη διασπορά και στην κυκλοφορία των κεραμικών προϊόντων ανάλογα με την περίοδο από τον 4ο και έως και τον 15ο ή 16ο αι. αντίστοιχα. Η βάση περιλαμβάνει πλέον των 5800 εγγραφών και συνοδεύεται από έναν ψηφιακό χάρτη.
Εντοιχισμένα αγγεία σε βυζαντινά και μεταβυζαντινά εκκλησιαστικά μνημεία της Ελλάδας
Ένα ηλεκτρονικό corpus
Στο ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον της επιστημονικής έρευνας για τη μελέτη πτυχών του υλικού πολιτισμού των κοινωνιών του παρελθόντος, η ενασχόληση με την κεραμική γνωρίζει ιδιαίτερη άνθηση. Η μελέτη των εφυαλωμένων κεραμικών που έχουν εντοιχιστεί σε ναούς της Ελλάδας αποτελεί σημαντικό εργαλείο για μία διεισδυτική ματιά στον πλούτο αυτής της πτυχής του υλικού πολιτισμού που απαντά στον ελλαδικό χώρο, καθώς το υλικό δημιουργεί από μόνο του ένα είδος υπαίθριου μουσείου για τη μεσαιωνική και νεότερη εφυαλωμένη κεραμική.
Η βάση αυτή περιλαμβάνει όρους που σχετίζονται με τη βιβλιοδεσία και τον κώδικα ως φυσικό αντικείμενο. Είναι δομημένη σε μέρη που αντιστοιχούν στη μορφή του βιβλίου και οι όροι αποδίδονται με επεξηγηματικά κείμενα στα ελληνικά και μετάφραση του όρου μόνο στην αγγλική γλώσσα.
Η βάση δεδομένων «Χρυσόθεμις» αποτελείται από λήμματα που παρουσιάζουν σκευασίες, δηλαδή συνταγές, και τους τρόπους παρασκευής και κατανάλωσης τροφών στο Βυζάντιο μάλιστα των βυζαντινών μαγειριών. Πολλά σχόλια συνιστούν εκτενείς μελέτες για τις προμήθειες, διαιτητικές ανάγκες και ρυθμίσεις και επιτρέπουν να διαπιστωθεί διαχρονικά το επίπεδο διαβίωσης, να γίνουν συγκρίσεις όχι μόνον μεταξύ κοινωνικών στρωμάτων αλλά και μεταξύ διαφόρων εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων εντός και εκτός των συνόρων της αυτοκρατορίας και να διατυπωθούν συμπεράσματα.
Ήμερη και άγρια πανίδα στον ελλαδικό χώρο
7ος-14ος αι.
Η έρευνα μελετά τη συμβολή της ήμερης και άγριας πανίδας στην καθημερινή διαβίωση. Έχει στόχο τη γεωγραφική, ιστορική και περιβαλλοντική προσέγγιση του θέματος και εστιάζει στην καταγραφή δεδομένων σχετικά με την αντιμετώπιση και την εκμετάλλευση της άγριας πανίδας, τις δραστηριότητες εκτροφής και εκμετάλλευσης οικόσιτων και παραγωγικών ζώων, καθώς και με την αλιεία, τη μελισσοκομία και το κυνήγι.
Η Βάση περιλαμβάνει γραπτές πηγές που έχουν καταχωριστεί στις ακόλουθες κατηγορίες: Βίοι Αγίων, Εγκώμια, Θαύματα, Λόγοι, Αταξινόμητα, σύμφωνα με την κατάταξή τους στην Bibliotheca Hagiographica Graeca (=BHG). Τα κείμενα εισάγονται στη Βάση Δεδομένων κατά σελίδα ακριβώς όπως έχουν εκδοθεί.
Η «Βάση Δεδομένων Βυζαντινής Ιστορίας» είναι ένα εν εξελίξει έργο του TBE/ΙΙΕ, αποτελεί καρπό διεξοδικής επιστημονικής επεξεργασίας περισσότερων από εκατό ελληνικών και λατινικών κειμένων μέχρι σήμερα και αποσκοπεί στη δημιουργία ενός σημαντικού εργαλείου έρευνας και στήριξης της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Η βάση «Βυζαντινά έγγραφα της Μονής Πάτμου» αποτελεί τμήμα της προετοιμασίας του ενιαίου καταλόγου των βυζαντινών εγγράφων του Αρχείου της Μονής. Στην παρούσα μορφή της συμπεριλαμβάνονται τα Αυτοκρατορικά έγγραφα, των Δημοσίων Λειτουργών και τα Πατριαρχικά, για τα οποία υπάρχει σύγχρονη διπλωματική έκδοση.
Η βάση δεδομένων «Δυτικά θρησκευτικά τάγματα στο Αιγαίο, το Ιόνιο και την Κύπρο (11ος-19ος αιώνας)» αποσκοπεί:
α) να αποτυπώσει για πρώτη φορά χαρτογραφικά την έκταση, την πυκνότητα και την ποικιλομορφία των εγκαταστάσεων των Δυτικών θρησκευτικών ταγμάτων στις συγκεκριμένες περιοχές από τον 11ο αιώνα έως το 1830, έτος της ελληνικής ανεξαρτησίας.
β) να συγκεντρώσει και να παρουσιάσει τη βασική βιβλιογραφική τεκμηρίωση για τις εγκαταστάσεις αυτές.
Τα δεδομένα αντλήθηκαν πρωτίστως από τη βιβλιογραφία και από τις δημοσιευμένες πηγές αλλά και από ανέκδοτο αρχειακό υλικό.
Το Ευρετήριο περιλαμβάνει το σύνολο των πολεμικών συγκρούσεων οι οποίες έλαβαν χώρα στα βυζαντινά ή πρώην βυζαντινά εδάφη της Χερσονήσου του Αίμου και της Μικράς Ασίας κατά την περίοδο 1204-1461 και στις οποίες η μία εκ των αντιμαχομένων παρατάξεων αποτελείτο εξ ολοκλήρου ή εν μέρει από Βυζαντινούς. Συμπληρώνεται από έναν διαδραστικό ψηφιακό άτλαντα.
Στη βάση δεδομένων καταχωρούνται σε διπλωματική μεταγραφή τα κείμενα των ελληνικών μεταβυζαντινών εγγράφων που φυλάσσονται στα αρχεία των αθωνικών μονών. Στην παρούσα φάση έχουν εισαχθεί όλα τα έγγραφα των μονών Εσφιγμένου και Σταυρονικήτα και επιλεκτικά ορισμένα από τις μονές Παντοκράτορος, Ξηροποτάμου και Καρακάλλου. Σταδιακά η βάση θα εμπλουτίζεται με το σύνολο των εγγράφων και των υπολοίπων μονών.
Η Προσωπογραφία μάς παρέχει έναν θησαυρό επεξεργασμένων ιστορικών δεδομένων σε μόνιμη αποδόμηση. Πρόκειται για ένα ισχυρό αναλυτικό εργαλείο που περιλαμβάνει κατάλογο όλων των προσώπων που αναφέρονται στις πηγές με στόχο την όσο το δυνατόν πιο πλήρη και αντικειμενική καταγραφή του παρελθόντος.
Στη βάση δεδομένων καταχωρούνται τα σημειώματα που έχουν εντοπισθεί σε χειρόγραφους κώδικες της Μονής Πάτμου και έχουν δημοσιευθεί στους έως τώρα εκδοθέντες καταλόγους της συλλογής της. Σε μία τελική μορφή θα επιδιωχθεί η αναγωγή της σε θησαυρό πρωτογενών ιστορικών μαρτυριών από όλες τις συλλογές της μονής, με την προσθήκη των ιστορικών μαρτυριών που παρέχουν τα εκδεδομένα έγγραφά της.
ΤΒΕ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
19 Ιουνίου 2025
ΤΒΕ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Historical Sciences Seminar | Μάιος 2025
Φροντιστήριο Ιστορικών Επιστημών 2024-2025
Φροντιστήριο Ιστορικών Επιστημών 2024-2025
Διοργάνωση: Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, ΕΙΕ | Τομέας Βυζαντινών Ερευνών
Μάιος 2025
ΤΒΕ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Διαλέξεις Βυζαντινών Σπουδών | Ιούνιος 2025
Athens and Jerusalem in the Middle Ages
Athens and Jerusalem in the Middle Ages
Teresa Shawcross, Princeton University
Διαλέξεις Βυζαντινών Σπουδών | Άνοιξη 2025
Σειρά διαλέξεων για τη Βυζαντινή Ιστορία, Λογοτεχνία, Τέχνη και Αρχαιολογία
Διοργάνωση:
Κωστής Σμυρλής, Μαρίνα Κουμανούδη και Στρατής Παπαϊωάννου
Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, ΕΙΕ
16 Ιουνίου 2025
18:00 EEST
ΤΒΕ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Διαλέξεις Βυζαντινών Σπουδών | Μάρτιος 2025
“Why Such a Rare Species? The Byzantine Cartularies”
Olivier Delouis, Centre National de la Recherche Scientifique
Διοργάνωση:
Κωστής Σμυρλής, Μαρίνα Κουμανούδη και Στρατής Παπαϊωάννου,
Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, ΕΙΕ
Σύνδεσμος διαδικτυακής παρακολούθησης: https://us06web.zoom.us/webinar/register/WN_T16YaXcESEOStNLn59w5gg
Για την παρακολούθηση της διάλεξης με φυσική παρουσία απαιτείται δήλωση συμμετοχής έως 16.03 στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://forms.gle/Pseau88P6PEPkTvs7
17 Μαρτίου 2025
18:00 EET
ΤΒΕ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Διαλέξεις Βυζαντινών Σπουδών | Μάιος 2025
Consumer Goods and Consumers in the Aegean Islands during the Early Middle Ages
Salvatore Cosentino, Πανεπιστήμιο της Bologna
Διαλέξεις Βυζαντινών Σπουδών
Διοργάνωση: Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, ΕΙΕ | Τομέας Βυζαντινών Ερευνών
19 Μαΐου 2025
18:00 EEST
ΤΒΕ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Διεπιστημονικό Μεταπτυχιακό Σεμινάριο «Νίκος Οικονομίδης» | Φεβρουάριος - Ιούνιος 2025
Οι βυζαντινές σπουδές από τον 19ο στον 20ό αιώνα: ιδεολογικά ρεύματα, μεθοδολογικά εργαλεία και οι πολλαπλές κατασκευές του Βυζαντίου
Οι βυζαντινές σπουδές από τον 19ο στον 20ό αιώνα: ιδεολογικά ρεύματα, μεθοδολογικά εργαλεία και οι πολλαπλές κατασκευές του Βυζαντίου
Διοργάνωση: Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ και Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών ΙΙΕ/ΕΙΕ
Ακαδημαϊκό Έτος 2024-2025
26 Φεβρουαρίου – 04 Ιουνίου 2025
ΤΒΕ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
“Consumer Goods and Consumers in the Aegean Islands during the Early Middle Ages”
Salvatore Cosentino, Πανεπιστήμιο της Bologna
18:00 EEST // Princeton Athens Center (Τιμάρχου 3, 11634, Αθήνα) & Διαδικτυακά
19 Μαΐου 2025
18:00
ΤΒΕ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Antonio Rigo, Πανεπιστήμιο Caˈ Foscari, Βενετία
Στο πλαίσιο της σειράς ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ BYZANTINΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ, Άνοιξη 2025
Σειρά διαλέξεων για τη Βυζαντινή Ιστορία, Λογοτεχνία, Τέχνη και Αρχαιολογία
Διοργάνωση:
Κωστής Σμυρλής, Μαρίνα Κουμανούδη και Στρατής Παπαϊωάννου
Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, ΕΙΕ
13 Ιανουαρίου 2025
18:00
Ημερομηνία ανάρτησης: 20 Φεβρουαρίου 2025
Καταληκτική ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων: 22 Μαΐου 2025, 23:59
Καταληκτική ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων: 22 Μαΐου 2025, 23:59
Ημερομηνία ανάρτησης: 19 Δεκεμβρίου 2024
Καταληκτική ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων: 20 Φεβρουαρίου 2025, 23:59
Καταληκτική ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων: 20 Φεβρουαρίου 2025, 23:59
Ημερομηνία ανάρτησης: 19 Δεκεμβρίου 2024
Καταληκτική ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων: 20 Φεβρουαρίου 2025, 23:59
Καταληκτική ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων: 20 Φεβρουαρίου 2025, 23:59
Ημερομηνία ανάρτησης: 07 Οκτωβρίου 2024
Καταληκτική ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων: 09 Δεκεμβρίου 2024, 23:59
Καταληκτική ημερομηνία υποβολής υποψηφιοτήτων: 09 Δεκεμβρίου 2024, 23:59
Σε αυτό το εργαστήριο θα εμβαθύνουμε στον συναρπαστικό κόσμο της βυζαντινής αλχημείας, ένα μέχρι πρότινος ανεξερεύνητο σε βάθος πεδίο, το οποίο πρόσφατα άρχισε να προσελκύει το ενδιαφέρον των ερευνητών. Το εργαστήριο θα διεξαχθεί στις 19-20.10.2024 στο Μουσείο Κανελλοπούλου.
Στὶς ἀπαρχὲς τῆς νεώτερης εὐρωπαϊκῆς ποιήσεως στὴν Ρωμανία καὶ τὴν Φραγγία
Ἔπος, λυρικὴ ποίηση, μυθιστορία (Θ΄-ΙΔ΄ αἰ.)
Μιλτιάδης Β. Χατζόπουλος
Η Μεθώνη και η περιοχή της από την αρχαιότητα έως τα νεότερα χρόνια: Αρχαιολογικές και ιστορικές προσεγγίσεις
Πρακτικά Επιστημονικής Διημερίδας Μεθώνη, 16-17 Μαΐου 2015
Επιμέλεια: Αγγελική Πανοπούλου
Κεραμικά σε κοινή θέα: Τα bacini των ναών της Κρήτης
«Αντανακλάσεις» του ύστερου μεσαιωνικού και πρώιμου νεότερου υλικού πολιτισμού του νησιού. Τόμος I: Η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων
Αναστασία Γ. Γιαγκάκη
Κωνσταντίνος Άμαντος: Δάσκαλος, Επιστήμων, Πολίτης
Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου, Χίος, 6-8 Μαΐου, 2016
Επιμέλεια: Ηλίας Αναγνωστάκης, Ευαγγελία Μπαλτά
