ΕΣΠΑ 2021-2027
Επιτύμβια γραπτή στήλη από τις αρχαίες Αιγές (σημ. Βεργίνα), Μακεδονία, που ανήγειρε ο Αμάδωκος για τους τρεις γιους του, Λυσανία, Παράμονο και Νικόστρατο. Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών ΒΛ 1786.

Τα ερευνητικά προγράμματα του Τομέα Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας (ΤΕΡΑ) καλύπτουν πλείστες πτυχές της ιστορίας του ελλαδικού χώρου και των περιοχών που έδρασε ο Ελληνισμός κατά την αρχαιότητα, από τους προϊστορικούς χρόνους έως το (κατά την επικρατούσα ιστορική σύμβαση) τέλος του αρχαίου κόσμου τον 7ο αιώνα μ.Χ. Ο Τομέας παραμένει πάντα στην αιχμή της διεθνούς ιστορικής έρευνας, σε διάλογο και συνεργασία με φορείς από όλα τα μέρη του κόσμου, με ενημέρωση για τα επιτεύγματα, τις τάσεις και τις νέες μεθόδους που προστίθενται στη φαρέτρα του ιστορικού.

Από το 2025, τα πολυάριθμα –παλαιά και νέα– ερευνητικά έργα του Τομέα εντάσσονται σε πέντε ευρείς επιστημονικούς κόμβους, οι οποίοι αφενός καλύπτουν το σύνολο του φάσματος της σύγχρονης ιστορικής έρευνας και αφετέρου λειτουργούν τόσο ως κοινά σημεία αναφοράς για το Ινστιτούτο στο σύνολό του όσο και ως συνεκτικός ιστός για την έρευνα του ίδιου του Τομέα.

Ενημέρωση

Η λατρεία της Δήμητρας ως Καρποφόρου.
Η θρησκεία στην υπηρεσία της πολιτικής προπαγάνδας

Δρ. Σταυρούλα Ασημακοπούλου, Αρχαιολόγος, Eφορεία Αρχαιοτήτων της Πόλεως των Αθηνών

Η διάλεξη θα δοθεί στα Ελληνικά


09 Δεκεμβρίου 2025
19:00 EET

Κόμβοι

Πρωτογενείς πηγές – έκδοση και ψηφιακή τεκμηρίωση
I
Επιγραφικά συντάγματα και μελέτες Σοφία Ζουμπάκη, Χριστίνα Κοκκινιά, Μαρία Γαβριέλλα Παρισάκη, Πασχάλης Πασχίδης
Νομισματικά συντάγματα και μελέτες Σοφία Κρεμύδη, Ευαγγελινή Μάρκου, Χαρίκλεια Παπαγεωργιάδου
Αρχαιολογικά τεκμήρια Βύρων Αντωνιάδης, Αντιγόνη Ζουρνατζή
Πολιτική: θεσμοί και εξουσία
II
Πολιτειακές δομές στον αρχαίο κόσμο Αντιγόνη Ζουρνατζή, Σοφία Κρεμύδη, Χριστίνα Κωνσταντακοπούλου, Ευαγγελινή Μάρκου, Μαρία Γαβριέλλα Παρισάκη, Πασχάλης Πασχίδης
Από τον ελληνιστικό κόσμο στη ρωμαϊκή οικουμένη Βύρων Αντωνιάδης, Σοφία Ζουμπάκη, Χριστίνα Κοκκινιά, Σοφία Κρεμύδη, Χαρίκλεια Παπαγεωργιάδου
Οικονομία και κοινωνία
III
Οικονομικά και κοινωνικά φαινόμενα: μια αμφίδρομη σχέση Βύρων Αντωνιάδης, Σοφία Ζουμπάκη, Χριστίνα Κωνσταντακοπούλου, Χαρίκλεια Παπαγεωργιάδου
Νομισματική παραγωγή και κυκλοφορία Σοφία Κρεμύδη, Ευαγγελινή Μάρκου, Χαρίκλεια Παπαγεωργιάδου
Δίκτυα Βύρων Αντωνιάδης, Χριστίνα Κωνσταντακοπούλου
Ιδέες και πολιτισμός
IV
Πολιτισμικές διασυνδέσεις και ταυτότητες Αντιγόνη Ζουρνατζή, Χριστίνα Κοκκινιά, Πασχάλης Πασχίδης
Απεικονίσεις: Εικονογραφικές και αρχαιομετρικές προσεγγίσεις Δήμητρα Ανδριανού, Μύρινα Καλαϊτζή, Χαρίκλεια Μπρεκουλάκη
Η αρχαιολογία της καθημερινής ζωής και του θανάτου Δήμητρα Ανδριανού, Βύρων Αντωνιάδης, Μύρινα Καλαϊτζή
Χώρος
V
Ιστορία και γεωγραφία Βύρων Αντωνιάδης, Χριστίνα Κωνσταντακοπούλου
Περιβάλλον, κλίμα και κοινωνία Βύρων Αντωνιάδης, Σοφία Ζουμπάκη

Πατήστε πάνω σε κάθε κόμβο για περισσότερες πληροφορίες

Εκδηλώσεις

Xριστίνα Κωνσταντακοπούλου, Τομέας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας, ΙΙΕ | ΕΙΕ

Διημερίδα «Ερευνώντας την Ελληνική Μικρονησία»

19 Δεκεμβρίου 2025
11:30

Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (Μέγαρο Παλαιάς Βουλής), Πλατεία Κολοκοτρώνη, Σταδίου 13, Αθήνα

Xριστίνα Κωνσταντακοπούλου, Τομέας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας, ΙΙΕ | ΕΙΕ

Διημερίδα «Ερευνώντας την Ελληνική Μικρονησία»

19 Δεκεμβρίου 2025
11:30

Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (Μέγαρο Παλαιάς Βουλής), Πλατεία Κολοκοτρώνη, Σταδίου 13, Αθήνα

Το φετινό νομισματικό σεμινάριο θα λάβει χώρα σε υβριδική μορφή. Σκοπός του σεμιναρίου είναι να προβάλει τη δυναμική της νομισματικής έρευνας στην Ελλάδα τονίζοντας τους δεσμούς που συνδέουν τη νομισματική με τις συγγενείς επιστήμες της ιστορίας και της αρχαιολογίας.

Διοργάνωση: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (EIE) και τη Γαλλική Σχολή Αθηνών (EFA)

04 Νοεμβρίου 2025 - 18 Μαΐου 2026
19:00

Γαλλική Σχολή Αθηνών (Διδότου 6, Αθήνα) & Διαδικτυακά

Το φετινό νομισματικό σεμινάριο θα λάβει χώρα σε υβριδική μορφή. Σκοπός του σεμιναρίου είναι να προβάλει τη δυναμική της νομισματικής έρευνας στην Ελλάδα τονίζοντας τους δεσμούς που συνδέουν τη νομισματική με τις συγγενείς επιστήμες της ιστορίας και της αρχαιολογίας.

Διοργάνωση: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (EIE) και τη Γαλλική Σχολή Αθηνών (EFA)

04 Νοεμβρίου 2025 - 18 Μαΐου 2026
19:00

Γαλλική Σχολή Αθηνών (Διδότου 6, Αθήνα) & Διαδικτυακά

Οι Συναντήσεις για την Ελληνική και Ρωμαϊκή Αρχαιότητα έχουν σαν στόχο να παρουσιάσουν πρόσφατα πορίσματα της έρευνας που αφορούν τον αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό κόσμο, καθώς και τον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου. Η σειρά ομιλιών επιδιώκει να αξιοποιήσει όλους τους κλάδους της αρχαιογνωσίας που εστιάζουν στην μελέτη τόσο των γραπτών πηγών όσο και των υλικών καταλοίπων της αρχαιότητας, με την συμμετοχή καταξιωμένων επιστημόνων αλλά και νέων ερευνητών.

Συνδιοργάνωση του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του ΕΙΕ, του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ και της Γαλλικής Σχολής Αθηνών.

Οκτώβριος 2025 – Ιούνιος 2026

Γαλλική Σχολή Αθηνών (Διδότου 6, Αθήνα) & Διαδικτυακά

Οι Συναντήσεις για την Ελληνική και Ρωμαϊκή Αρχαιότητα έχουν σαν στόχο να παρουσιάσουν πρόσφατα πορίσματα της έρευνας που αφορούν τον αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό κόσμο, καθώς και τον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου. Η σειρά ομιλιών επιδιώκει να αξιοποιήσει όλους τους κλάδους της αρχαιογνωσίας που εστιάζουν στην μελέτη τόσο των γραπτών πηγών όσο και των υλικών καταλοίπων της αρχαιότητας, με την συμμετοχή καταξιωμένων επιστημόνων αλλά και νέων ερευνητών.

Συνδιοργάνωση του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του ΕΙΕ, του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ και της Γαλλικής Σχολής Αθηνών.

Οκτώβριος 2025 – Ιούνιος 2026

Γαλλική Σχολή Αθηνών (Διδότου 6, Αθήνα) & Διαδικτυακά

Πρόσφατες εκδόσεις

Archaeology of Colour

Archaeology of Colour

Technical Art History Studies in Greek and Roman Painting and Polychromy

Επιμέλεια: Χαρίκλεια Μπρεκουλάκη

Δελτία Τύπου

Την Τετάρτη, 1η Οκτωβρίου 2025, υπεγράφη στο κτίριο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ των Υπουργών Πολιτισμού και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, του ΕΚΠΑ, του ΟΦΥΠΕΚΑ και του ΕΙΕ με αντικείμενο το έργο “Βιοποικιλότητα στους αρχαιολογικούς χώρους – ΒΙΑΣ ΙΙ”.

Την Τετάρτη, 1η Οκτωβρίου 2025, υπεγράφη στο κτίριο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ των Υπουργών Πολιτισμού και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, του ΕΚΠΑ, του ΟΦΥΠΕΚΑ και του ΕΙΕ με αντικείμενο το έργο “Βιοποικιλότητα στους αρχαιολογικούς χώρους – ΒΙΑΣ ΙΙ”.

Φωτογραφία κορυφής: Επιτύμβια γραπτή στήλη από τις αρχαίες Αιγές (σημ. Βεργίνα), Μακεδονία, που ανήγειρε ο Αμάδωκος για τους τρεις γιους του, Λυσανία, Παράμονο και Νικόστρατο. Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών ΒΛ 1786. / © Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας